Iconisch woonschip Gouwzee uit Noorderhaven gesleept

tekst: Gerrit de Goede

De gemeente heeft maandag 11 mei het iconische woonschip Gouwzee, een zeewaardige tjalk, uit de Noorderhaven laten wegslepen. Dit is gebeurd nadat de eigenaar/bewoner niet heeft gereageerd op een aanzegging bestuursdwang. Eerdere pogingen om contact te leggen waren ook mislukt. Het verwijderen past in het nieuwe regime dat de gemeente toepast in de Noorderhaven. Begin dit jaar werd duidelijk dat een schip verwijderd zou worden. Tien andere schepen hebben een gedoogbeschikking ontvangen en 52 schepen voldoen in meer of mindere mate aan de nieuwe eisen.

De Gouwzee is een tjalk die al meer dan 30 jaar bron van discussie is. Enerzijds omdat het door veel liefhebbers als mooi en authentiek wordt gezien. Anderzijds omdat het altijd een doorn in het oog is geweest van mensen die het als verwaarloosd beschouwden en velen dachten dat het onbewoond was. De Gouwzee is verwijderd omdat de gemeente het schip als verwaarloosd en onbewoond heeft beoordeeld. De verwaarlozing zou een onacceptabel gevaar voor de omgeving opleveren. Er zijn meerdere vergeefse pogingen ondernomen om in contact te komen met de eigenaar/bewoner. Nadat de eigenaar/bewoner ook niet heeft gereageerd op de aanzegging bestuursdwang is tot het wegslepen overgegaan. Volgens havenmeester Arjen Melchert is het schip nu voor drie maanden opgelegd in de Zweedse Haven. Mocht de eigenaar/bewoner zich niet melden in de tussentijd dan vervalt het eigendom van het schip aan de gemeente. “We zullen dan een beslissing nemen wat we met het schip gaan doen”, aldus Melchert.

Behoud

Inmiddels gaan er stemmen op om het schip te restaureren of tenminste niet naar de sloop af te voeren. Probleem daarbij zal zijn dat eerst eventueel een nieuwe eigenaar gevonden moet worden. Bovendien lijken de restauratiekosten hoog uit te zullen vallen gezien de haveloze staat waarin het schip verkeert. En wil het schip weer varend worden dan zal op basis van de huidige wetgeving aan de vrijwel onhaalbare nieuwbouweisen moeten worden voldaan. De waarschijnlijk onontkoombare lot van de Gouwzee geeft aan dat het moeilijk is om een authentiek, varend woonschip in stand te houden.

Verlies van een ligplaats?

Een belangrijk streven van het WCG richt zich op het behoud en ook uitbreiding van het aantal ligplaatsen voor woonschepen in Groningen. Dit aantal neemt waarneembaar af: er zijn bijvoorbeeld geen nieuwe ligplaatsen aangeboden aan de twee schepen die verdwijnen bij de zogeheten BIM-locatie. Ook het creëren van nieuwe ligplaatsen in ontwikkelgebieden zoals de Suikerzijde is tot op heden niet in de plannen opgenomen. Het verwijderen van de Gouwzee vat het WCG echter niet op als het verlies van een ligplaats. Het betekent namelijk dat de Noorderhaven niet meer “vol” is en dat schepen, ook van elders in principe weer kunnen binnenvaren. Dit is een belangrijk aspect van het begrip vrijhaven.

• meer informatie in het Noorderhaven dossier