Brief aan de gemeenteraad: Woonschepenhaven, positieve maar ook zorgelijke ontwikkelingen
Groningen, 1 mei 2016
Geachte leden van de gemeenteraad,
Bij deze wil het Woonschepencomité u graag informeren over de laatste ontwikkelingen rond de revitalisatie van de Woonschepenhaven.
Om met de positieve ontwikkeling te beginnen: ondanks de overlast en de forse vertraging knapt de Woonschepenhaven zienderogen op. In algemene zin wordt de renovatie door de bewoners breed gedragen, zo is gebleken tijdens de laatste, drukbezochte bewonersavond die het WCG op 14 april heeft georganiseerd.
Helaas zijn er ook belangrijke punten van zorg waarover het WCG geen duidelijkheid krijgt van het college. We hopen van harte dat uw raad de onderstaande zaken aan het college wil voorleggen.
Haven toch opnieuw ingedeeld, eerdere afspraken genegeerd, ongelijke behandeling bewoners
De haven is ondanks eerdere afspraken toch opnieuw ingedeeld (collegebrief 3 juli 2014, VWG inmiddels opgeheven).
Voor zover wij weten is uw raad hierover nooit geïnformeerd. Er is gedurende het project alsnog gestreefd om zoveel mogelijk ruimtes van 5 meter tussen de boten te realiseren. Dit heeft er toe geleid dat sommigen er flink op vooruit zijn gegaan, maar anderen behielden dezelfde tussenruimte en enkelen zijn er zelfs op achteruit gegaan. Het WCG betreurt deze gang van zaken. De beschikbare ruimte had ons inziens eerlijk verdeeld moeten worden over alle boten in plaats van een deel van de boten 5 meter tussenruimte te geven en anderen niet. Verder is er geen inspraaktraject gevolgd zoals dat eerder wel het geval was middels de zogenaamde "steigeroverleggen". Bovendien is de vrijwilligheid van verplaatsing in een enkel geval losgelaten terwijl dit eerder wel als voorwaarde gold voor de herindeling.
De gevolgde werkwijze heeft ongelijkheid tussen bewoners veroorzaakt. Degenen die 5 meter tussenruimte hebben gekregen hoeven bij vervanging van de woonboot geen ruimte in te leveren, terwijl degenen die geen 5 meter tussenruimte hebben dat wel moeten, het zogenoemde uitsterfbeleid. Om deze reden zou in een eerder stadium de omstreden vijfmeterregel voor de Woonschepenhaven door het college worden losgelaten (collegebrief 3 juli 2014).
Uit correspondentie van de gemeente met bewoners (die het WCG heeft kunnen inzien) blijkt dat de projectleiding weinig oor heeft gehad voor degenen die benadeeld (of niet bevoordeeld) zijn.
Dat is er mede de oorzaak van dat circa 10 eigenaren juridische-, bezwaar- of klachtenprocedures hebben opgestart of dat van plan zijn. Op een aantal van 67 woonboten is dat veel te noemen.
Overigens is ons wel gebleken dat een grote meerderheid van de bewoners de herindeling niet zou willen terugdraaien.
Het WCG dringt aan op een goede oplossing voor de benadeelden, dat (zoals eerder is toegezegd) de vijfmeterregel als uitsterfmaatregel wordt losgelaten en dat de Verordening Openbaar Vaarwater hiervoor wordt aangepast.
Aannemer voert opdracht gemeente niet adequaat uit
De gemeentelijke projectleider heeft het WCG op 22 maart jongstleden tijdens een overleg als volgt geïnformeerd: "De opdracht van de gemeente voor de aannemer is duidelijk: de hele haven moet gebaggerd worden tot de afgesproken dieptes. Hoe de aannemer dat doet en wat voor (extra) kosten daarbij gemaakt worden is voor rekening van de aannemer. Het verwijderen van terrassen en schuurtjes is noodzakelijk om overal goed te kunnen baggeren. De aannemer maakt hierover afspraken met de individuele bewoners. De gemeente staat daar buiten en draagt daar financieel niet aan bij."
Tot onze verbazing wordt deze opdracht niet overal uitgevoerd. Zo zijn een viertal terrassen en schuren op palen langs de steigers blijven staan (in ieder geval bij steigers 4 en 6). Onder deze opstallen is niet gebaggerd, zo is ons verzekerd door enkele bewoners. Verder zou tot dusver om drie woonboten heen gebaggerd zijn; deze zijn niet verplaatst.
Niet gebaggerde delen kunnen problemen opleveren voor andere bewoners dan direct betrokkenen, bijvoorbeeld als de baggerspecie zich mettertijd gaat verplaatsen en elders ondieptes veroorzaakt.
Probleem met lek geraakte woonboot
Tijdens de werkzaamheden is een woonboot lek geraakt. Omdat de projectleider hier niet direct op reageerde heeft het WCG voorgesteld om de betreffende bewoner de woonboot te laten vervangen door een beter exemplaar. De bewoner vond een prima woonboot die bij zijn financiële middelen past, maar deze bleek 70 centimeter langer te zijn dan de oude boot. Omdat de gemeente van plan is om 2 andere woonboten naast de lek geraakte woonboot neer te leggen, is na 8 (!) weken besloten dat er geen ruimte is voor de iets langere vervangende woonboot omdat de nieuwe buren dan circa 20 centimeter moeten inleveren ten opzichte van de 5 meter tussenruimte. Ook hier wordt de vijfmeterregel strikt maar selectief toegepast terwijl deze volgens eerdere toezeggingen juist losgelaten zou worden om de herindeling van de haven mogelijk te maken. Inmiddels is de lekke boot provisorisch dichtgemaakt, maar ongeschikt voor bewoning. Noch de gemeente, noch de aannemer hebben tot dusver een oplossing aangedragen.
Maatwerk of willekeur ?
Helaas hebben meerdere bewoners zich bij het WCG beklaagd dat ze zich ongelijk behandeld voelen. Dat verbaast het WCG niet omdat er geen duidelijk plan van aanpak voor het revitaliseringsproject was. Er wordt door de aannemer per bewoner "maatwerk" geleverd. Welk bedrag per schip voor dat "maatwerk" beschikbaar is wordt niet duidelijk. Het is wel duidelijk dat met elk schip een ander bedrag is gemoeid. De aannemer heeft alle ruimte om met verschillende bewoners verschillende afspraken te maken hetgeen verklaart waarom bewoners zich ongelijk behandeld voelen.
Het WCG komt tot de conclusie dat het college de aannemer een te prominente rol heeft gegeven. Dit wreekt zich des te meer omdat de projectleider en de aannemer zich onvoldoende in de geldende regelgeving en eerdere afspraken hebben verdiept. Om te voorkomen dat de revitalisering alsnog spaak loopt zullen de eerder aangehaalde knelpunten moeten worden opgelost.
Tot slot
Het WCG heeft sterke aanwijzingen dat de aannemer niet uitkomt met zijn budget, onder meer omdat alles veel langer duurt dan gepland. Er moeten nog 2 van de 7 steigers gerevitaliseerd worden en er zal nog heel veel moeten worden afgewerkt. We hopen van harte dat een eventueel gebrek aan financiële middelen de afronding van het project niet negatief zal beïnvloeden en dat eerder gedane toezeggingen worden nagekomen.
Update 10 mei 2016
We hebben inmiddels een reactie gehad van de projectleider over de baggerkwestie. Het gaat volgens hem niet om 6 maar om 3 woonboten waar omheen is gebaggerd. Het betekent waarschijnlijk wel dat het aantal terrassen waaronder niet is gebaggerd met 3 toeneemt tot een totaal van 6. De projectleider beweert dat onder de terrassen wel degelijk zou zijn gebaggerd. Dat is echter erg onwaarschijnlijk. We hebben zelf gepeild en kwamen uit op een diepte van 80 cm in plaats van 120 cm.
De baggerkwestie is niet het belangrijkste probleem in de Woonschepenhaven, maar het illustreert wel de willekeur waarmee gewerkt wordt. Andere, vergelijkbare terrassen moesten wel verwijderd worden om goed te kunnen baggeren.
Punt van serieuze zorg zijn de procedures die enkele bewoners gestart zijn of nog kunnen gaan starten.
Een aantal schepen is verplaatst binnen de haven. Hiervoor zullen nieuwe vergunningen afgegeven moeten worden waartegen bezwaar open staat. In het collegebesluit van 3 juli 2014 staat dat alle woonboten op hun oude plaats zullen terugkeren. Het is niet ondenkbaar dat een bezwaarmaker tegen een nieuwe ligplaatsvergunning in het gelijk wordt gesteld op grond van de eerdere uitspraken van het college. En dat kan heel vervelende gevolgen hebben voor de rest van de herindeling. Dit soort problemen hadden waarschijnlijk voorkomen kunnen worden als de herindeling open had gestaan voor inspraak. Nu hebben sommigen een prima nieuwe ligplaats en anderen niet. De vrije ligplaatsen zijn voor zover wij weten willekeurig verdeeld onder degenen die zichzelf het eerst gemeld hebben.
Formeel hadden de beschikbare ligplaatsen uitgegeven moeten worden volgens de wachtlijst voor woonboten, danwel had het aantal ligplaatsen in de Woonschepenhaven in het aanwijsbesluit 2010 teruggebracht moeten worden van 76 naar de huidige 67 ligplaatsen. Het negeren van de regelgeving wil het WCG in dit geval door de vingers zien in het algemeen belang van de Woonschepenhaven. Uiteraard zullen de 9 verdwenen ligplaatsen elders in de stad gecompenseerd moeten worden. (lees meer) Het is natuurlijk wel de vraag hoe een rechter tegen deze gang van zaken aankijkt.
